JAK JA W OGÓLE ODDYCHAM?
7 marca 2021
JAK ZACZĄĆ BIEGAĆ?
13 grudnia 2021
JAK SKUTECZNIE WYLECZYĆ SKRĘCONĄ KOSTKĘ?
Włóż w gips! Taką odpowiedź najczęściej usłyszysz na SOR, gdy trafisz tam z urazem stawu skokowego. Aż 95% wszystkich przypadków na oddziałach ratunkowych to skręcenie kostki, a niestety wciąż używa się nieefektywnych (a często również szkodliwych) form leczenia. Co możesz więc zrobić, aby skutecznie sobie pomóc w szybkim powrocie do zdrowia?
NIE DAJ SIĘ UNIERUCHOMIĆ
Dlaczego to jest takie istotne? W ciągu pierwszych godzin po urazie następuje początek syntezy kolagenu typu III, czyli głównego składnika blizny. To ten etap nada dynamiki całemu procesowi gojenia, a zakłócenie go może nieść za sobą konsekwencje, np. w postaci niestabilności. Wsadzenie nogi w gips będzie tutaj dużą przeszkodą. Spowoduje to zmniejszony przepływ krwi, regeneracja tkanek zostanie spowolniona, po 2 tygodniach w przestrzeń stawową zacznie wrastać tkanka tłuszczowa, a więzadła utracą równoległy (czyli prawidłowy) układ kolagenu. Koniec końców zmniejszy się elastyczność tkanek oraz ich zdolność do przyjmowania obciążeń. Wyjątkiem w tym punkcie będzie złamanie, gdzie unieruchomienie będzie wskazane.
UWAŻAJ NA LÓD
Często zaleca się kilkukrotne stosowanie zimnych okładów w ciągu dnia. Czy słusznie? Ma to na celu zwalczanie stanu zapalnego, ale to trochę tak jakbyś się kłócił ze swoim szefem – umówmy się, nic dobrego z tego nie wyniknie. Mało się mówi o pozytywnym wpływie stanu zapalnego. W momencie, gdy dochodzi do urazu, organizm wysyła na plac boju (do uszkodzonych tkanek) komórki zapalne, które rozpoczynają proces gojenia. Używając lodu będziesz opóźniać ten proces. Natomiast przy podejrzeniu poważniejszego skręcenia możesz jednorazowo i natychmiast po incydencie zastosować chłodzenie na parę minut (pamiętaj, nie stosuj lodu bezpośrednio na skórę). Będzie to miało na celu krótkotrwałe działanie przeciwbólowe i ograniczenie zbyt dużego obrzęku. Nadmierny obrzęk powoduje niechciany nacisk na tkanki, ogranicza ruchomość i pracę mięśni oraz powoduje większy ból.
RUSZAJ
Przede wszystkim zacznij obciążać uszkodzoną nogę. Wczesne uruchomienie po skręceniu zmniejsza ryzyko ponownego urazu o 50%! Uszkadzając strukturę- tracisz funkcję, przywracając funkcję – odbudujesz strukturę. Mówiąc prościej: podczas skręcenia kostki dochodzi do uszkodzenia więzadeł, co wpłynie m.in. na Twój sposób chodzenia. Poprzez ruch przyspieszysz gojenie więzadeł, zwiększy się ich sztywność oraz wytrzymałość na rozciąganie, dzięki czemu szybciej wrócisz do sprawności. No dobra, ale jak ćwiczyć? Przede wszystkim bezboleśnie. W początkowej fazie dobrze sprawdzi się kreślenie liter alfabetu paluchem. Bardzo ważna będzie również praca w płaszczyźnie strzałkowej (przód-tył), to przeważnie w niej obserwowane są największe deficyty ruchomości. Natomiast do pełnej sprawności potrzebne będzie uruchomienie innych zakresów ruchu, również tego (a wręcz – przede wszystkim tego), w którym doszło do skręcenia. Może to być ciężkie do wykonania ze względu na strach, warto jednak się przełamać. Nieodzownym elementem powrotu do zdrowia będą także ćwiczenia równoważne – zmniejszą one ryzyko ponownego wystąpienia urazu.
Nawet połowa osób, które doznały skręcenia stawu skokowego odczuwa jego długotrwałe skutki – ból oraz poczucie niestabilności. Nie bądź jedną z nich! Zapamiętaj, że ruch będzie lepszy od unieruchomienia, a stan zapalny to Twój przyjaciel.
Kacper Piech – Fizjoterapeuta i terapeuta ruchowy
BIBLIOGRAFIA:
