Dlaczego „kolano biegacza” boli?

Zespół pasma biodrowo-piszczelowego (ITBS) zwany potocznie „kolanem biegacza” to kontuzja o charakterze przeciążeniowym objawiająca się bólem po zewnętrznej stronie kolana. Przeciążenie to w tym przypadku słowo klucz, ponieważ nie jest to uraz nagły, a nawarstwiający się z czasem. Co z jednej strony może napawać optymizmem, w końcu nie stoi za tym żadne traumatyczne zdarzenie. Natomiast z drugiej strony nasuwa się bardzo ważne pytanie — co doprowadza to tego przeciążenia?

Grupami najbardziej narażonymi na „kolano biegacza” są (szok i niedowierzanie) biegacze długodystansowi oraz kolarze. Co łączy te dwie dyscypliny? Nieustanne zgięcie i wyprost kolana. Czy jest w tym coś nadzwyczajnego albo niebezpiecznego? Nie. Natomiast w zakresie 30 stopni zgięcia kolana (czyli mniej więcej tyle ile podczas pierwszej fazy podporu w trakcie biegu) możemy mówić o tak zwanym „impingement zone”, czyli strefie, w której dochodzi do zwiększonej kompresji/tarcia pasma o nadkłykieć boczny kolana (czyli tam, gdzie boli).

No właśnie… tarcia czy kompresji? Jedna teoria mówi właśnie, że to tarcie pasma o kość (co w efekcie może doprowadzić do zapalenia kaletki pomiędzy tymi strukturami) jest powodem bólu. Druga — że to wynik kompresji dobrze ukrwionej i unaczynionej tkanki tłuszczowej znajdującej się w tym miejscu. Osobiście bardziej przekonują mnie badania wskazujące na kompresję, ale czy to ma znaczenie?

Przy błędach treningowych (np. za duży tygodniowy kilometraż), słabych mięśniach, braku regeneracji, biomechanicznych zaburzeniach, czy ograniczonych zakresach ruchu dociekanie fizjologicznych przyczyn bólu „kolana biegacza” nie wydaje się priorytetowe. Dbaj o rzeczy wyżej wymienione i ciesz się sportem bez bólu!

Literatura:

Fairclough J, Hayashi K, Toumi H, Lyons K, Bydder G, Phillips N, Best TM, Benjamin M. The functional anatomy of the iliotibial band during flexion and extension of the knee: implications for understanding iliotibial band syndrome. J Anat. 2006 Mar

Kacper Piech — fizjoterapeuta, terapeuta ruchowy